Głowno – miasto i gmina miejska w północnej części województwa łódzkiego, w powiecie zgierskim. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do województwa łódzkiego. Przez Głowno przechodzi droga krajowa nr 14 (ul. Łowicka – Boczna – Dorzeczna – Sosnowa – Łódzka), łącząca między innymi autostradę A2 w Strykowie z drogą krajową nr 2 w Łowiczu, będąca też częścią jednej z dwóch tras Łódź – Warszawa.

Przez Głowno przebiegają także drogi powiatowe: 24115 do Bielaw (ul. Dąbrowskiego – Kolejowa – Główna), 24114 do Popowa (ul. Główna od DP24115), 24118 do Bielaw (ul. Bielawska), 24121 do Ostrołęki (ul. Ostrołęcka), 24122 do Łyszkowic (ul. Targowa), 24400 do Kołacina (ul. Sikorskiego), 24401 przez centrum miasta (ul. Łowicka – Zgierska – Swoboda) oraz 24403 do Bronisławowa (ul. Zabrzeźniańska).

Miasto położone jest w strefie Nizin Środkowopolskich, w granicach obszaru Równiny Łowicko-Błońskiej u zbiegu dolin trzech rzek: Mrogi, Mrożycy i Brzuśni. Posiada dwa zalewy o powierzchni 39 ha zasilane przez wody rzeki Mrogi. Wyniesienie terenu miasta Głowna wynosi od 119,3 m n.p.m. do 145,9 m n.p.m. na wysoczyźnie w północnej części miasta. Przyrodniczą osią Głowna są doliny Mrogi i Mrożycy. Całość obszaru to powierzchnia płaska. Jedynym urozmaiceniem rzeźby są krawędzie dolin oraz zespół wydm śródlądowych w centrum miasta (tzw. Marakan). Powierzchnia Głowna wynosi 1984 ha, czyli 19,84 km? (290. lokata w kraju). Znajduje się 29 km na północny wschód od Łodzi.

Miasto otaczają bory sosnowe oraz bory mieszane sosnowo-dębowe z domieszką brzozy, a miejscami jodły. Są one pozostałością lasów porastających niegdyś ziemię łódzką. Obszary dolinne pokrywają łęgi olszowe. W leśnej części Głowna najbardziej wysuniętej na północ leży rezerwat Zabrzeźnia. Powierzchnia rezerwatu wynosi 27,6 ha. Teren rezerwatu porasta las dębowo-grabowy. Głównym przedmiotem ochrony w rezerwacie Zabrzeźnia jest jodła i buk. Przez Głowno przebiega północna granica występowania tych drzew. Położenie Głowna w dolinie trzech rzek w otoczeniu lasów sprawia, że wokół występuje niepowtarzalny mikroklimat. Średnia temperatura powietrza w roku wynosi +7,5 °C, w tym lata +10 °C, zimy – 2,5 °C. Roczna suma opadów oscyluje w granicach 500 mm. Średnia wartość wilgotności względnej wynosi 80%, przy czym warunki wilgotności są znacznie wyższe w obrębie dolin niż na terenach wyniesionych. W skutek podwyższonej wilgotności na terenach niżej położonych występuje tendencja do tworzenia się mgieł lokalnych. W ciągu roku występuje tu 155 dni z opadem atmosferycznym, z czego 9 dni z opadem powyżej 10 mm, co jest wartością przeciętną dla regionu Polski środkowej. Pokrywa śnieżna utrzymuje się średnio 1,5 miesiąca.

Głowno, jako jedno z pięciu miast powiatu zgierskiego zamieszkuje 9,31% ludności całego powiatu. Liczba ludności miasta ma tendencję zniżkową. W ciągu pięciu lat zmniejszyła się ona o 298 osób, co stanowi ok. 2% w stosunku do roku 1998. Zmiany demograficzne mają charakter zjawiska o trwałej tendencji. Według danych z roku 2002 średni dochód na mieszkańca wynosił 1083,82 zł miesięcznie.

Prawa miejskie posiada od roku 1427 do dzisiaj (z przerwą w latach 1870-1925). Do niedawna ośrodek przemysłu maszynowego (m.in. Wojskowe Zakłady Motoryzacyjne nr 3, Fabryka Szlifierek Ponar Łódź (obecnie FAS Głowno), Wytwórnia Urządzeń Technicznych WUTECH, Wytwórnia Urządzeń Rolniczych „Chojaczki” (obecnie Zakłady Budowy Urządzeń Spalających)), a obecnie głównie gorseciarskiego, tekstylnego i bieliźniarskiego (Gorseciarska Spółdzielnia Pracy „Głowno”, firma Alles oraz wiele mniejszych firm). W Głownie znajduje się, jedyna w województwie łódzkim, stocznia jachtów pełnomorskich JanMor.

Komunikację miejską w Głownie uruchomiono 1 maja 1977 roku. W latach PRL obsługiwana była przez MPK Łódź, obecnie obsługuje ją Miejski Zakład Komunalny. Do Głowna dojechać można autobusami PKS (PKS Łódź: linie Głowno-Łódź, Płock-Łódź; PKS Skierniewice: linie: Skierniewice-Łódź, Łowicz-Łódź, Kiernozia-Łódź, Łowicz-Głowno; PKS Płock: linie: Płock-Łódź, Sierpc-Łódź). Autobusy PKS jeżdżą jednak stosunkowo rzadko, dlatego głównym środkiem komunikacji z Łodzią, Zgierzem i Łowiczem stały się mikrobusy prywatnych przewoźników: Łoś-Bus (Łódź), Trans Bus (Łódź, Łowicz), Kasz-Bus (Łódź, Łowicz), Nicol vel Express-Bus (Łódź, Łowicz), Krzysztof Bielski (Zgierz). Główny przystanek autobusowy mieści się przy Placu Wolności.

Przez Głowno przebiega również linia kolejowa nr 15 Bednary – Łódź Kaliska. Ze względu na bardzo zły stan torowiska, a co za tym idzie nieopłacalność jej utrzymania, od 1 października 2007 ruch pasażerski na tej linii jest zawieszony. Zabytkowy dworzec kolejowy jest również nieczynny.

Historia:

• XIII wiek – prawdopodobnie jako cześć dóbr biskupów kujawskich jako tzw dobra niesułkowskie, od 1287 roku
  XV wiek – właścicielami dóbr w skład których wchodziło Głowno była rodzina możnych mazowieckich Głowińskich herbu Roch II
• 1420, 11 marca – poświęcenie kościoła pw. św. Jakuba Apostoła ufundowanego przez Jakuba Głowińskiego
• 1427, 24 października – na prośbę Jakuba Głowińskiego książę mazowiecki Siemowit V nadał osadzie Głowno prawa miejskie na zasadach prawa chełmińskiego,a jedne z 5 artykułów o powinnościach i podatkach nakazał mieszczanom płacenie Świętopietrza.
• 1462-1793 – miasto częścią województwa rawskiego
• 1504 – pożar miasta, po pożodze król nadał mieszkańcom „wolniznę” (zwolnienie z podatków) na okres 10 lat
• 1522 – ponowny pożar miasta i kolejny przywilej wolnizny od 'podatków publicznych’ na okres 10 lat ale od podatku czopowego jedynie na kwartał, nadany przez przebywającego w Wilnie króla Zygmunta I na prośbę Stanisława Miszewskiego (być możne dzierżawce Głowna); potwierdzenie przez króla nadania praw miejskich
• 1609 – kościół w Głownie jest filią parafii w Domaniewicach
• 1676 – Głowno nawiedziły potop szwedzki i rokosz Lubomirskiego, na skutek których miasto liczy zaledwie 34 mieszkańców
• 1704, 2 listopada – król szwedzki Karol XI przyszedł do miasta komunikiem, Szwedzi zrabowali miasto, plebanię oraz kościół
• 1706, grudzień – hetmani koronni Adam Mikołaj Sieniawski oraz Stanisław Rzewuski odbyli 'kolo generalne’ w mieście
• 1707, luty – 'popasające’ wojska saskie zrabowały kościół
• 1708, luty – Józef Potocki, wojewoda kijowski przeszedł przez miasto idąc na Łowicz
• 1710 – miasto nawiedziła zaraza,
• 1730 – w Głownie mieszkało 300 osób
• 1730-50 – Głowińscy sprzedali Głowno Baltazarowi Ciecierskiemu i tenże Baltazar Ciecierski herb Rawicz II ,stolnik drohicki, ówczesny właściciel części lub całego Głowna, rozpoczyna sprowadzanie do miasta Żydów; zmieniło to trwale krajobraz etniczny miasta, w którym dominację zdobywa wkrótce ludność żydowska
• 1741, 9 stycznia – Baltazar Ciecierski uzyskał od króla Augusta III przywilej na prowadzenie jarmarków: na Matkę Boską Gromniczną, w wigilię Bożego Ciała, w wigilię Św. Piotra i Pawła, oraz na Św. Mikołaja.
• 1775 – według taryfy podatkowej, miasto własności Ciecierskich liczyło 60 domów płacąc po 5 złotych od domu.
• 1793-1806 – w Głownie mieszkało 320 osób, w tym 62% Żydów, miasto pod zaborem pruskim
• 1821 – u zbiegu ulic Cmentarnej (obecnie Henryka Rynkowskiego) i Łowickiej powstała szkoła elementarna
• 1857 – w Głownie mieszkało ok. 1630 osób, w tym 76% Żydów
• 1870 – utrata praw miejskich
• 1903 – otwarcie linii kolejowej Warszawsko-Kaliskiej
• 1908 – utworzenie Straży Pożarnej w Głownie
• 1914 – w Głownie ( w części zwanej Osiny) działa Osińska Walcownia Miedzi i Mosiądzu Towarzystwo Akcyjne (źródło: baza danych Archiwum Polskiego)
• 1914-1918 – I wojna światowa; miasto zostaje zniszczone w 25%
• 1921 – w Głownie mieszkało ponad 2400 osób, w tym 59% Żydów
• 1924 – spółka „Norblin, Bracia Buch i T.Werner” otworzyła filię swojej fabryki w Głownie (walcownia miedzi i mąsiądzu)
• 1925 – przywrócenie praw miejskich
• 1935 – do miasta dołączone zostały tereny, nazywane: Borówka, Nowy Otwock, Zabrzeźnia, Nowe Zakopane; powstają liczne drewniane wille ? pensjonaty letniskowe, Głowno stało się kurortem dla mieszkańców Łodzi
• 1940 – (maj) utworzenie przez Niemców getta, w którym zgromadzono ponad 5,6 tys. Żydów z Głowna i innych miast regionu łódzkiego
• 1941 – (marzec) likwidacja getta i wywiezienie wszystkich jego mieszkańców do getta w Warszawie
• 1977 – uruchomienie komunikacji autobusowej
• 2004 – gen. Tadeusz Bór-Komorowski został honorowym obywatelem Głowna (tytuł nadany pośmiertnie)

Zabytki:

• Układ urbanistyczny centrum miasta (prawnie chroniony), powstały w XIX wieku jako regulacja średniowiecznego układu lokacyjnego miasta.
• Kamieniczki na pl. Wolności z przełomu XIX i XX wieku
• ’Karczma Ostatni Grosz – drewniana, wybudowana w 1740 roku przy ul. Łowickiej karczma, później przebudowana. Prawdopodobnie najstarszy zachowany budynek w Głownie.
• Zespół dworsko-parkowy „Zabrzeźnia” – dworek wybudował w 1840 roku Wincenty Matuszewski herbu Topór. Później należał m.in. do Stanisława Michalskiego herbu Łodzia oraz hrabiny Aleksandry Komorowskiej. Obecnie siedziba Rady Miejskiej i Urzędu Stanu Cywilnego.
• Pałacyk Jabłońskich, zbudowany w latach 1905-1906 przez Władysława Jabłońskiego przy ul. Łowickiej. Obecnie siedziba Muzeum Regionalnego w Głownie.
• Dworzec kolejowy PKP wzniesiony w 1903 roku na trasie Kolei Warszawsko-Kaliskiej.
• Kościół parafialny pw. św. Jakuba Apostoła ? budowany w latach 1922-1930 jako odbudowa po zniszczeniach I wojny światowej. Zaprojektowany w formie rotundy, wewnątrz freski (najstarsze z okresu II wojny światowej).
• Cmentarz parafialny, należący do parafii pw. św. Jakuba Apostoła, położony przy ul. Henryka Rynkowskiego (daw. Cmentarna) i Łowickiej. Najstarsze nagrobki z II poł. XIX wieku.
• Kościół parafialny w Głownie-Osinach pw. św. Barbary, wzniesiony w latach 1928-1930.
  zakłady Norblin, bracia Buch i Werner w dzielnicy Osiny – zespół budynków fabrycznych wzniesionych ok. 1924 roku w miejscu odlewni metali kolorowych. Później Wojskowe Zakłady Motoryzacyjne nr 3. Obecnie tereny zakładu zajmuje wiele mniejszych firm.
• Szkoła Podstawowa nr 1 wzniesiona w 1930 roku, w stylu modernistycznym. Później rozbudowana. Powstała na terenie podarowanym miastu przez hrabinę Aleksandrę Komorowską. Projekt wykonał ówczesny kierownik szkoły: inżynier Henryk Rynkowski.
• Młyn na Pile – młyn przy ul. Łódzkiej, przy zalewie na rzece Mrożycy. Młyn istnieje od XIX wieku, wciąż działa.
  Drewniane wille z przełomu XIX i XX wieku.
• Dąb Wolności – pomnik przyrody, prawem chroniony. Dąb posadzony 11 listopada 1928 na Placu Wolności, w dziesiątą rocznicę Odzyskania Niepodległości.
• Grodzisko w widłach rzeki Mrogi i Mrożycy.